Son dakika… AYM, yürüyüşe katılan öğretmenlere verilen para cezasını hak ihlali saydı

Kamu Emekçileri Sendikaları Konfederasyonu’na (KESK) bağlı Eğitim ve Bilim Emekçileri Sendikası’nın (Eğitim-Sen) 2015 yılında, ‘Laik, Bilimsel, Ana Dilinde Eğitim ve Demokratik Yaşam İçin Dayanışma ve Birlik Mitingi’ düzenledi. İzmir Konak Basmane Meydanı’nda düzenlenen mitinge başvurucu 9 öğretmenin de aralarında bulunduğu grup, katıldı. Valilik

binasına yürümek ve basın açıklaması yapmak isteyen gruba polis izin vermedi. Polis, yürüyüşe geçen grubu, müdahale ederek dağıttı.

TOPLANTI VE GÖSTERİ YÜRÜYÜŞÜ HAKKI İHLAL EDİLDİ

Savaş Candemir’in de aralarında yer aldığı 9 öğretmene, Kabahatler Kanunu uyarınca ’emre aykırı’ davranışta bulundukları gerekçesiyle idari para cezası verildi. Öğretmenler, verilen  cezaya Sulh Ceza Hâkimliği’ne yaptıkları itiraz kesin olarak reddedilince, Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuruda bulundu.

18 Haziran’da başvuruyu görüşen AYM, idari para cezası verilmesinin, Anayasa’nın 34’üncü maddesinde güvence altına alınan toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme hakkının ihlali olduğuna karar verdi. Kararın bir örneği ihlalin sonuçlarının ortadan kaldırılması için yeniden yargılama yapılmak üzere İzmir Sulh Ceza Hakimliği’ne gönderildi. Karar, Resmi Gazete’nin bugünkü sayısında yayımlandı.

Anayasa Mahkemesi’nin gerekçeli kararında, valilik tarafından eylem tarihinden sonraki bir tarihte il sınırları içinde yapılacak basın açıklamaları ile stant açma gibi benzeri faaliyetleri düzenleyen bir karar alındığı, valilik binasının da basın açıklaması yapılamayacak yerler arasında gösterildiği, ancak söz konusu kararın 4 gün sonra alınan diğer bir valilik kararıyla yürürlükten kaldırıldığı anlatıldı.

‘İDARİ PARA CEZASI KANUNİLİK ŞARTINI KARŞILAMIYOR’

Somut olayda, mahkemenin gösteri yapan grupta yer alan öğretmenlerin dağılmaları için yapılan ihtara uymamalarını, 5326 Sayılı Kanun’da düzenlenen ’emre aykırılık’ kabahatinin oluşmasındaki unsurlardan biri olarak kabul ettiğine dikkat çekilen AYM, gerekçesinde şunları ifade etti:

“Anılan kanun hükmünde yaptırıma bağlanan davranışın sergilendiği tarihte yürürlükte olan emre aykırı davranan kişiye yaptırım uygulanacağı açık olup, somut olayda eylem tarihinde yürürlükte olan ve usulüne uygun şekilde ilan edilmiş bir emrin bulunmadığı anlaşılmaktadır. Dolayısıyla 5326 Sayılı Kanun’un 32’nci maddesinde yer alan emre aykırı davranışa ilişkin hüküm, unsurları oluşmaksızın uygulanması, basın açıklaması yapma ya da toplantı ve gösteri yürüyüşü yapma fiili bakımından kanunilik unsurunu taşımadığı ve anılan fiili kapsamadığı sonucuna varılmıştır. Açıklanan gerekçelerle başvurucuların 5326 Sayılı Kanun’da kabahat olarak öngörülen ’emre itaatsizlik’ fiilinin somut olayda unsurları oluşmaksızın kamu makamlarınca yoruma dayalı olarak idari para cezası ile cezalandırılmaları nedeniyle müdahalenin kanunilik şartını karşılamadığı sonucuna ulaşılmıştır.”