Son dakika… Tarihi zirve! 31 yıl sonra Bağdat’ta

Bu, eski Irak lideri Saddam Hüseyin’in 1990’da Kuveyt’i işgalinden sonra Mısır’dan Irak’a devlet başkanı düzeyinde yapılan ilk ziyaret oldu.

Saddam Hüseyin’in Kuveyt’i işgali, Arap ülkeleri arasında büyük bir gerilime yol açmış; Mısır ve Irak arasındaki diplomatik ilişkilerin seviyesi de düşürülmüştü.

2003’te ABD’nin Irak’ı işgaliyle Saddam Hüseyin yönetimi devrildi. Mısır’da da 2011’de başlayan ayaklanmalardan sonra devrilen Hüsnü Mübarek’in yerine gelen Muhammed Mursi, bir askeri darbeyle devrilerek yerine Sisi geldi. Bu yönetim değişikliklerinin ardından son yıllarda iki ülke arasında yapılan diplomatik ziyaretler sonucu, ilişkiler yeniden geliştirildi.

Irak’tan büyük oranda askerlerini çeken ABD, ülkenin İran’ın güçlü etkisinden çıkması için Arap ülkeleriyle ilişkilerini yeniden canlandırması konusunda bir süredir baskı yapıyor. Washington yönetimi, aynı şekilde, Irak’la ilişkilerin yeniden tesis edilmesi için yakın ilişki içinde olduğu Suudi Arabistan, Mısır ve Ürdün gibi ülkeleri de bu konuda teşvik ediyor.

Ürdün, Mısır ve Irak arasında yapılan görüşmeler sonucunda üç lider ilk kez geçen yıl Ağustos ayında Ürdün’ün başkenti Amman’da bir araya gelmişti.

Ardından Ekim ayında Mısır ve Irak arasında yapılan ikili görüşmeler sonuç vermiş; iki ülke,Şubat ayında Mısır’ın Irak’ta enerji sektöründe altyapı yatırımları yapmasını da kapsayan 15 işbirliği anlaşmasına imza atmıştı. Aynı zamanda Irak’ın Mısır Petrol Şirketi’ne 2021 yılında Basra’dan çıkarılan 12 milyon varil ham petrol sağlaması konusunda uzlaşıldı.

Irak’ın komşusu Ürdün’le de benzer işbirliği anlaşmaları var. Pazar günü bir kez daha bir araya gelen üç lider, Mısır Cumhurbaşkanlığı’ndan yapılan açıklamaya göre, “İsrail’de yaşanan son gerilimi, terörle mücadeleyi ve ekonomik işbirliğini” görüştü.

Irak Dışişleri Bakanı Fuad Hüseyin de, Mısırlı ve Ürdünlü mevkidaşlarıyla düzenlediği ortak basın toplantısında, zirvede birçok alanda işbirliğinin yanı sıra “ortak sanayi şehirleri kurma” işbirliğinin de masaya yatırıldığını söyledi.

Irak yönetimi, Basra’dan çıkarılacak ham petrolün Ürdün’e iletilmesi için Akabe limanına günde bir milyon varil ham petrolün taşınacağı bir petrol boru hattı inşa etmeyi planlıyor.